ساخت مستند مفاسد اقتصادی از حضور در میان طالبان سخت تر بود!، سرطان اجتماع از گلوگاه های فساد می گوید - وبلاگ طفره

به گزارش وبلاگ طفره، کارگردان مجموعه مستند سرطان اجتماع که با موضوع مفاسد اقتصادی تولید شده، از انگیزه ساخت این اثر و سختی های آن می گوید.

به گزارش خبرنگار حوزه سینمایی گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری وبلاگ طفره، محسن اسلامزاده از مستندسازان نام آشنای کشورمان است.او کارگردانی مستندهایی همچون تنها میان طالبان و زندگی میان پرچم های جنگی را در کارنامه خود دارد. آثاری که علاوه بر جذب مخاطب، در جشنواره های داخلی و خارجی جوایز متعددی را از آن خود کرده اند.

اسلام زاده درآخرین فعالیت هنری خود، مجموعه مستند 13قسمتی سرطان اجتماع را با موضوع مفاسد اقتصادی در حوزه های مختلف تهیه و کارگردانی کرده است. مجموعه ای که به سفارش شبکه مستند سیما و با همکاری موسسه اندیشه شهید آوینی تولید و آماده پخش شده است.

در این مجموعه مستند تلویزیونی به زمینه های شکل گیری مفاسد اقتصادی در سطوح خرد و کلان به شکلی ملموس پرداخته می شود.

قسمت اول این مجموعه با عنوان خصوصی سوزی پفراینده فساد در واگذاری کارخانه ماشین سازی تبریز را واکاوی کرد. خصوصی سوزی دی ماه سال گذشته پیروز شد فانوس طلایی بهترین فیلم را در نهمین جشنواره فیلم عمار از آن خود کند.

محسن اسلام زاده در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری وبلاگ طفره در خصوص انگیزه ساخت مستند سرطان اجتماع و فرایند تولید آن شرحاتی داد که مشروح آن را در ادامه می خوانید.

سرطان اجتماع؛ یک مستند تحقیقی

این مستندساز با اشاره به این که تا کنون 6 قسمت از این مجموعه مستند به صورت کامل آماده پخش است و دو قسمت دیگر هم در مرحله تدوین قرار گرفته است اضافه نمود: تولید بخش های باقیمانده این مجموعه سیزده قسمتی را آغاز کرده ایم و امیدواریم طبق برنامه زمانبندی شده به انتها برسد.

وی اظهار کرد: پژوهش این مستند از زمستان سال 1397 آغاز شد و تولید آن را در تابستان سال 1398 در شهرستان دماوند آغاز کردیم؛ بعد به تبریز رفتیم و پس از آن تصویربرداری در استان سیستان و بلوچستان و هرمزگان ادامه پیدا کرد. بخشی از کار را هم در لرستان، تهران و استان مرکزی انجام دادم.

اسلام زاده گفت: از آنجایی که می خواستم در فرایند تولید، بازخورد مخاطبان و منتقدان را هم ببینم، یک قسمت از کار با عنوان خصوصی سوزی را با هماهنگی شبکه مستند و مؤسسه اندیشه شهید آوینی آماده و پخش کردم. خدا را شکر بازخوردها خوب بود و کار در جشنواره عمار هم مورد توجه قرار گرفت. با این حال روی همان یک قسمت هم اصلاحاتی را انجام دادم و می توانم بگویمخصوصی سوزی از حیث فرم با سایر قسمت های مجموعه سرطان اجتماعی کاملاً هماهنگ است.

درباره دغدغه هایم مستند می سازم

این مستندساز اعلام کرد: فرم این کار در قالب یک مستند تلویزیونی است و تلاش کردم تا به چارچوب مستند تحقیقی نزدیک شوم. در محتوا نیز به دنبال این بودم تا به گلوگاه های مفاسد اقتصادی نزدیک شوم؛ ضمن این که علاوه بر بررسی و معرفی، به دنبال تجویز راه حل با نگاهی موشکافانه نیز بودم .

اسلام زاده درباره این که چرا از حوزه تولید مستندهای جنگی و مستند بحران به سمت مستند اجتماعی رفته است نیز گفت: من سعی می کنم درباره دغدغه هایم مستند بسازم. در دوران کاری خودم بیشتر حول محور جهان اسلام و دفاع مقدس کار کرده ام. البته در دهه هشتاد در بحث عدالت اجتماعی هم کرده بودم. منتهی مستندهای حوزه بین الملل و مستندهای جنگی معروف تر شد و ضریب بیشتری گرفت. ضمن این که خودم نیز در آن مقطع تمرکز بیشتری روی این موضوعات داشتم.

وی اضافه نمود: ما که دوربین به دست هستیم و می توانیم تأثیرگذار باشیم، نمی توانیم چشمان خود را بر مفاسد اقتصادی ببندیم و از آن گذر کنیم.

اسلام زاده اعلام کرد: بعد از ساخت مستندهایی با موضوع مسائل منطقه ای و جنگ، ورود به فضای اقتصادی و اجتماعی آن هم در این عمق و گستره برای من تجربه جدید و سختی بود، اما چاره ای نیست، من هم جزئی از همین مردم هستم و باید برای روشنگری در زمینه مفاسد اقتصادی کاری انجام می دادم. برای ساخت سرطان اجتماع بسکمک از کارهای دیگرم را تعطیل کردم و تکمیل این مجموعه برایم اولویت داشت.

مستندی روشنگرانه به گستره همه ایران

وی با تأکید بر این که برای پژوهش و ساخت مجموعه مستند سرطان اجتماع به شهرها و مناطق مختلف کشور سفر کرده است اضافه نمود: قصدم این بود که یک مستند تولیدی بسازم و از مستند آرشیوی فاصله بگیرم. به صورت میانگین حدود 90 تا 95 درصد هر کدام از قسمت های این مجموعه تولیدی است.

این مستندساز گفت: برای ضبط یک سکانس سه دقیقه ای، گروه سازنده به شرقی ترین نقطه کشور در استان سیستان و بلوچستان اعزام شد؛برای دو سکانس دیگر تا اراک یا شهرک صنعتی خرم آباد رفتیم. از ابتدا تصمیم و تلاش من برای تولید یک مستند تولیدی و تحقیقی بود؛ طبیعتاً برای چنین کاری خبرنگار باید از نزدیک ناظر وقایع و شرایط باشد. مثلاً زمانی که رئیس گمرک یکی از استان ها از خروج فرآورده های نفتی در گمرک میرجاوه گفت، ما برای بررسی صحت وسقم این ادعا تا آن منطقه مرزی هم رفتیم.

حرکت با چراغ خاموش/ تا آخر پای این مستند ایستاده ام

اسلامزاده گفت:در جریان تولیدسرطان اجتماع از آنجایی که با گلوگاه های فساد اقتصادی روبه رو بودم، با خطرات و حساسیت های خاصی هم روبرو شدم.سعی کردیم به صورت چراغ خاموش جلو برویم. با این حال این پیش بینی را داشتم که با واکنش منفی افرادی روبرو شوم که تولید و پخش این مستند به منافع نامآغاز آنها ضربه می زند. آنها با ابزارهای به ظاهر قانونی و و رسمی یا راه حلهای خشن و غیرقانونی به دنبال ضربه زدن به ما هستند.

وی شرح داد: ما هم از مشورت و راهنمایی یک تیم حقوقی قوی برخورداریم. سعی می کنیم بهانه ای به دست کسی ندهیم، اما در مجموع باید بگویم که پای این مستند و افشاگری ها و حقایقی که با پخش آن روشن می شود ایستاده ام.

تفاوت تنها میان طالبان و سرطان اجتماع

اسلام زاده گفت: باید بگویم تولید مستند سرطان اجتماع از ساخت مستندی مانند تنها میان طالبان برایم سخت تر بود. در آن مستند من در یک مقطعی به افغانستان رفتم؛ با یک پدیده معین به نام طالبان روبرو بودم که پیشینه و عملکرد آن تا حد زیادی روشن بود، اما در بحث مفاسد اقتصادی ما با یک فرایند پیچیده و چندلایه در کشور خودمان روبرو هستیم که ابعاد و گستره آن خیلی روشن نیست.

وی اعلام کرد: به هرحال ساخت این مستند کاری بود که از دست من و همکاران برمی آمد و امیدواریم بتوانیم به کاهش مفاسد اقتصادی به عنوان یک پدیده شوم در کشورمان کمک کنیم.

این مستندساز اضافه نمود: یک مجموعه مستند دیگر نیز با موضوعات اقتصادی با عنوان هزارتوی پیشرفت برای پخش از شبکه سوم سیما آماده پخش دارم. در این مجموعه عملکرد سه کشور چین، روسیه و ترکیه در حوزه پیشرفت های اقتصادی به روایت و کارشناسی آقای حجت الله عبدالملکی بررسی شده است و می تواند شامل درس ها و الگوهای خوبی برای سیاستگزاران کشور باشد.

لازم به یادآوری است مستند سرطان اجتماع، محصول مشترکی از مؤسسه اندیشه شهید آوینی و شبکه مستند است.

عوامل این مستند عبارتند از تهیه کننده و کارگردان: محسن اسلام زاده، راوی: یاسر قدسی، نویسندگان: یاسر قدسی، محمود عزیزی، گروه نور و تصویر: سید مصطفی سیدالحسینی، محمدامین صدیقی مقدم، علی تک روستا، تصویر هوایی: محمدامین صدیقی مقدم، صدا: عباس عقبایی، ابوالفضل محمدپور، هماهنگی تولید: محمد کعبی، علی صفری، تدوین: علی مومن علایی، مشاور کارگردان: علیرضا عطاریانی، طراحی و ترکیب صدا: محمدحسین ابراهیمی، گرافیک: مهدی خوش نژاد، گرافیک تصویری: آرمین به امیدحق، امور اداری: مهدی مختاری، مجری طرح: مرکز فرهنگی میثاق.

4104/