افسانه ها و اسطوره ها به کودک روحیه حل مشکل می دهد، آموزش مهارت زندگی با داستانهای کهن - وبلاگ طفره

به گزارش وبلاگ طفره، سرویس استان های خبرنگاران: 18 تیرماه؛ روز ملی ادبیات کودک و نوجوان در تقویم ملی کشورمان ثبت شده است.

روزی که با نام های بزرگی همانند مهدی آذریزدی شناخته می گردد که توانسته با بازنویسی متون کلاسیک و کهن به نحوی بچه ها و نوجوانان را با خود همراه کند و با کتاب هایی همانند قصه های خوب برای بچه های خوب در دل و جان بچه ها و نوجوانان بنشیند.

این روز را با نام قصه گویی نیز می شناسیم، روزی که یادآور متون کهن و بعلاوه قصه های کهن ادبیات پارسی است که توانسته تمدن و پیشینه ما را سینه به سینه منتقل کند و کودک و نوجوان و پیر و جوان را در خود جذب کند.

وبلاگ طفره به مناسبت 18 تیر سلسله گفتگوهایی را با اهالی فرهنگ و ادب سراسر ترتیب داده است.

پیش از این ایبنا از استان یزد پیرامون ادبیات کودک گفتگویی با عنوان ایران کشور قصه های دنیا/ خاستگاه 14 قصه کهن در محدوده جغرافیایی یزد است (اینجا) و استان قم با عنوان ادبیات کودک در حوزه دین سلیقه ای نباشد/ تربیت متخصص اولویت اول (اینجا) را منتشر نموده

است.

خبرگزاری کتاب امروز نیز به مناسبت روز جوان و ادبیات کهن، به بازخوانی ضرورت توجه به ادبیات کهن برای نسل جوان پرداخته است. که در (اینجا) قابل مطالعه است و در ادامه به کارنمودهای افسانه برای بچه ها از نگاه سهراب سعیدی چهره ماندگار و مفاخر فرهنگی هرمزگان پرداخته شده است.

سهراب سعیدی چهره ماندگار و مفاخر فرهنگی هرمزگان، استاد دانشگاه، نویسنده، پژوهشگر، شاعر، روزنامه نگار، محقق و مولف برتر جوان کشور در سال 1389، صاحب امتیاز و مدیر مسئول پژوهشنامه اورمزد فصل نامه تخصصی، آموزشی و پژوهشی ادبیات و هنر، نویسنده بیش از یکصدو سی مقاله پژوهشی و آموزشی و علمی، داور مقالات بین المللی در کشورهای ترکیه، تاجیکستان و ارمنستان بوده و بیش از 30 همایش داخلی و بین المللی درکارنامه فرهنگی خود دارد.

نویسنده و پژوهشگر 50 اثر ارزشمند مکتوب نظیر دنیای ادبیات کودک و نوجوان، ادبیات اقلیمی هرمزگان، باورها و عقاید عامیانه مردم هرمزگان، بناهای سنتی در هرمزگان، قصه ها و افسانه های مردم هرمزگان، چیستان های هرمزگان، ادبیات شفاهی بچه ها هرمزگان، گفتارهای مردم شناسی در خلیج فارس، بازی های بومی هرمزگان، فرهنگ مردم هرمزگان و ... است. رساله دکتری این پژوهشگر فرهیخته،اساطیر در هرمزگان است.

سهراب سعیدی، دارای زاده نخستین روز از پاییز سال 1358 دهکده محمودی در باختر شهرستان میناب استان هرمزگان در 90 کیلومتری خاور بندرعباس است.

مناسب ترین سن استفاده از افسانه ها 8 تا 12 سالگی است

سعیدی در رابطه به ادبیات کهن و ضرورت معرفی آن در دوران امروزی گفت: روانشناسان مناسب ترین سن استفاده از افسانه ها را 8 تا 12 سالگی می دانند که کودک مرز میان

در افسانه همواره خوبی و زیبایی بر بدی و زشتی چیره می گردد.

واقعیت و تخیل را تشخیص دهد.

وی اضافه کرد: یکی از نکات مهم که هر کودکی باید به طور کامل بیاموزد تا رشد طبیعی داشته باشد این است که مستقل گام بردارد و دیگر به یاری های مادر متکی نباشد. افسانه های سحر آمیز که در کودکی شنیده یا خوانده می گردد به کودک این روحیه و شهامت را می دهد که از بحران ها، مسائل و تنگناهای زندگی بگذرد و پرواز مستقل را شروع کند. افسانه ها شکی در فکر کودک باقی نمی گذارد.

او ادامه: یکی از پیغام های مهم افسانه ها این است که انسان هرگز بدون کوشش پیروز به انجام کاری نمی گردد. اگر قهرمانان قصه ها همه جا پیروز می شوند و از مهلکه نجات می یابند تنها بدین سبب است که در کار خود شجاعت، ابتکار و پشتکار به خرج می دهند.

این پژوهشگر هرمزگانی به باور برونوبتلهام- روانکاو آلمانی معتقد است که می گوید: هرچه افسانه ها خشن تر و بی رحمانه تر باشد برای رشد روانی کودک مفیدتر خواهد بود.

این معلم و پژوهشگر گفت: افسانه ها به کودک نمی گویند که دل نگرانی ها، هراس ها و خشونت ها مهم نیست و نباید از آنها ترسید بلکه می گویند این ها خیلی وحشتناک است اما او نباید ناامید گردد زیرا هر انسانی در دنیا مجبور به رویارویی با این خطرهاست.

عملکرد مثبت افسانه ها ارزش دادن به خیر و نیکی است

سعیدی سخن را این چنین پی گرفت: عملکرد مثبت دیگری که برای افسانه ها می توان قائل شد ارزش دادن به خیر، نیکی، زیبایی و تربیت اخلاقی کودک و بیان مقابله و تضاد بین خوب و بد، زشت و زیبا و نیرومند و ضعیف است. در افسانه همواره خوبی و زیبایی بر بدی و زشتی چیره می گردد.

این پژوهشگر هرمزگانی تاکید نمود: در افسانه های عامیانه هرگز توصیف صحنه های عاشقانه و دور از اخلاق مشاهده نمی گردد و به همین دلیل خواندن آنها نه تنها برای بچه ها و نوجوانان زیانبار نیست بلکه در تلطیف عواطف و احساسات آنها و تحکیم ارزش های انسانی نقش بسیار موثری دارد. بنابراین افسانه ها تاثیر زیادی در پرورش قوه تخیل و ذوق و ابتکار بچه ها دارند. بچه ها و نوجوانان ضمن داستان ها و افسانه ها با حقایق و تجارب زندگی آشنا می شوند و همه رنگ های زندگی را تجربه می نمایند. قصه ها و داستان ها باعث می گردد بچه ها به تجربه اندوزی بپردازند و از محتوای قصه ها درس بگیرند و در زندگی آینده به کار برند.

این هنرمند اضافه کرد: قصه ها و داستان ها به عنوان یکی از هنرهای زیبا و قدیمی در پرورش دادن فکر کودک و انتقال دادن اطلاعاتی از فرهنگ و تمدن و تاریخ و پیشینه یک ملت بسیار با ارزش است. بعلاوه داستان ها افسانه ها و اسطوره ها برای تامین احتیاج روحی بچه ها است و به کودک این امکان را می دهد که محیط زندگی خود را بشناسد و دانش ها و پندهایی را بیاموزد و آن آموخته ها را در پیشبرد اهداف خویش و جامعه اش به شکل بهینه ای استفاده کند.

این متفکر کلامش را اینگونه ادامه داد: افسانه های کهن و عامیانه، داستان های زیبا و دل انگیز و مشحون از

افسانه ها و اسطوره ها خلق شده اند تا بچه ها و نوجوانان، مهارت های زندگی را متناسب با موقعیت جغرافیایی شان بیاموزند.

اندرزهای سودمند و نکته های باریک از اندیشه های ژرف و خیال لطیف و ذوق سرشار مردم هرمزگان است. قصه ها و افسانه ها در فرهنگ مردم یک منطقه آینه تمام نمای علایق، احساسات، رنج ها، دردها، شادی ها، پیروزی ها، امیدها و در کل درون مایه یک ملت است؛ این قصه ها در بین توده مردم رایج بوده آنها خود قصه ها را پرداخته و بازگو نموده اند، از این رو قصه ها عمری به قدمت خود انسان ها دارند، مردم با قصه ها و افسانه ها پند می آموزند و راه و رسم زندگی و طرز رفتار با مردم را فرا می گیرند.

این استاد دانشگاه در ادامه بیان نمود: اسطوره ها، عصاره باورها و آرمان های جمعی هستند. افسانه ها و اسطوره ها در شمار میراث مشترک بشری قرار دارند. عنصر شگفتانه شان پررنگ تر است. اسطوره ها برخاسته از ارزش های قومی، ملی، دینی هر سرزمینی هستند. اسطوره ها و افسانه ها، رسالت سنگین آموزش، انتقال تجربه ها و تاریخ و هویت هر قوم از نسلی به نسل دیگر هستند. افسانه ها و اسطوره ها خلق شده اند تا بچه ها و نوجوانان، مهارت های زندگی را متناسب با موقعیت جغرافیایی شان بیاموزند. افسانه ها و اسطوره برای غنی ساختن زندگی بچه ها و نوجوانان ایجاد می شدند که علاوه بر تفریح، انتقال دانش، حس کنجکاوی، تخیل و اندیشه آن را بر می انگیخت. آن ها به بالابردن فهم و ادراک بچه ها یاری می نمایند. آنها برای برطرف نگرانی ها و تحقق آرزوهای نسل نو خلق می شدند.

افسانه ها به زندگی کودک و نوجوان غنا می بخشد

او از تجربیات و دیدگاه صاحب نظران غفلت نکرد و گفت: برخی معتقدند در میان انواع ادبیات بچه ها و نوجوانان، هیچ نوعی به مقدار افسانه ها، به زندگی آن ها غنا نمی بخشد و آن ها را خوشحال نمی کند.افسانه ها و اسطوره ها، مهمترین میراث ادبی هر سرزمینی اند. هم اکنون یکی از ضرورت ها، توجه به ادبیات شفاهی قصه ها است. باید از این هنر قدیمی در خلق لحظات لذت بخش استفاده کرد. افسانه ها، گاه نشان دهنده آرزوهای انسان و گاه جوابگوی کنجکاوی اوست.

وی در پاسخ به این پرسش که آیا پیشرفت دانش موجب می گردد که باورهای بومی مردم محو شوند؟، گفت: محو بسیاری از باورها از صحنه زندگی، غیر قابل انکار است. زیرا برخی از مردم سالیان زیادی با آن ها زندگی نموده اند و آن ها جزئی از زندگی شان محسوب می شوند.

وی در پاسخ به سوال دیگری در خصوص اینکه افسانه ها و اسطوره ها چگونه شکل گرفته اند؟ را بدین سان پاسخ گفت: اساطیر در واقع مجموعه قصه هایی است که پیشینیان ما تجربه نموده اند. آن ها بر اساس احتیاجهای جوامع بشری در هر زیست بومی خواه خیالی یا واقعی، برای برطرف احتیاج بشریت شکل گرفته اند. اما بیشتر جنبه غیر واقعی، خیالی و خارق العاده دارند. آن ها بر اساس پدیده های طبیعی و ماورای طبیعی، از چگونگی آفرینش موجودات، به شکل هدفمند، کاربردی و راهبردی پدید آمده اند. قصه ها، افسانه ها و اسطوره ها در واقع همزاد انسان اولیه هستند. آن ها در روبرو با مصایب، از سر شگفتی به جست و جو می پرداختند و اسطورها شکل می گرفتند. بنابراین منشاء تاریخی نامشخصی نیز دارند.

منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران