خداحافظ بلک بری؛ وداع با برترین صفحه کلیدهای فیزیکی

به گزارش وبلاگ طفره، در این مطلب نگاهی خواهیم داشت به گذشته بلک بری، یکی از معروف ترین شرکت ها که در دنیای مدرن گوشی ، محصولاتی با صفحه کلید فیزیکی فراوری می کرد.

خداحافظ بلک بری؛ وداع با برترین صفحه کلیدهای فیزیکی

اوایل همین هفته بود که کاربران و علاقه مندان به دنیای گوشی های هوشمند، علی رغم میل باطنی شان (بعضی از آن ها) با یکی از محبوب ترین برندهای فراورینماینده گوشی در دنیا وداع کردند. تمام آن محصولات جالب و دوست داشتنی که قبل از اندروید با آن صفحه کلیدهای فیزیکی آشنا فراوری شدند اکنون دیگر کار نمی نمایند، دسترسی آن ها به اینترنت قطع شده است، امکان ارسال پیغام یا برقراری تماس، حتی به صورت اضطراری هم دیگر وجود ندارد.

4 ژانویه 2022 خاتمهی بود بر گوشی های دوست داشتنی بلک بری که بیش از دو دهه در بازار وجود داشتند. محصولاتی که امضای کار آن ها، صفحه کلید فیزیکی بود که بلک بری برای آن ها در نظر می گرفت. بعلاوه گوشی های ساخت این شرکت از قابلیت پیغام رسانی فوری بسیار پیشرفته بهره می بردند و غالبا برای کسانی که هدف آن ها کسب و کار بود ساخته می شدند، نه برای افراد عادی. هرچند حتی در این صورت هم بسیاری ها از آن استفاده می کردند و از عملکرد آن هم راضی بودند.

اما بلک بری سیستم عامل قدرتمندی برای ارائه به کاربران در اختیار نداشت. در مقایسه با iOS و اندروید که جنگ با ویندوز را دقیقا به خاطر همین سیستم عامل غنی از برنامه و بازی پیروز شدند، بلک بری هیچ حرفی برای گفتن نداشت و فقط به امنیت و سرعت بالای خود می نازید. اما این برای رقابت با برترین ها کافی نبود.

بلک بری اما برای اینکه بتواند در بازار رقابت باقی بماند، ضرب المثل اگر نمی توانید آن ها را شکست دهید، به شان ملحق شوید را سرلوحه کار خود قرار داد و تصمیم گرفت با گوگل وارد همکاری گردد. بعد از مدتی کالبدی آشنا را با روحی متفاوت در بازار شاهد بودیم؛ گوشی بلک بری با سیستم عامل اندروید! اتفاقی که کمتر کسی فکرش را هم می کرد که روزی رخ دهد. بخش سخت افزار بلک بری هم به شرکت TCL واگذار شد که البته این موضوع تغییری در ظاهر گوشی های این شرکت بوجود نیاورد.

قبل از اینکه این اتفاق رخ دهد، یعنی بلک بری با گوگل وارد همکاری گردد، سیستم عامل بلک بری 10 رونمایی شد. یک سیستم عامل کاملا نو که از ژست های لمسی نیز پشتیبانی می کرد. این سیستم عامل اولین بار در گوشی بلک بری Z10 مورد استفاده نهاده شد و به دنیایان معرفی گردید اما در این گوشی خبری از صفحه کلید فیزیکی نبود. یک اتفاق بسیار بزرگ و غیر منتظره چرا که بلک بری را همه به خاطر صفحه کلید فیزیکی گوشی هایش می شناختند.

این اولین باری نبود که بلک بری در راستای حذف صفحه کلید فیزیکی کوشش کرد. بلک بری استورم را اگر به خاطر داشته باشید می دانید که یکی از عجیب ترین گوشی های بلک بری بود. شرکت آمریکایی کوشش کرد بازخورد کلیدها را در گوشی هایش نگه دارد اما دیگر خبری از آن صفحه کلید بزرگ نباشد. در نتیجه یک سری کلیدهای فیزیکی را روی نمایشگر تعبیه و فناوری مربوط به آن را SurePress نام گذاری کرد. بلک بری با این کار قصد داشت نمایشگر به صورت کلی به دو بخش تقسیم گردد که یک بخش آن شامل کلیدهای فیزیکی بزرگ می شد. البته ایده ساخت چنین محصولی اگرچه به واقعیت تبدیل شد اما به موفقیت نرسید و سودی را برای شرکت به همراه نداشت.

عدم موفقیت اولین گوشی از این سری باعث شد بلک بری 5 هم به عنوان سیستم عامل آن خیلی مورد توجه قرار نگیرد. هرچند خود سیستم عامل هم مسائلی نظیر عدم پاسخ به بازخوردهای لمسی داشت. همین مشکل بعدا برای سیستم عامل سیمبین هم بوجود آمد و اصرار نوکیا به استفاده از آن باعث نابودی شرکت فنلاندی شد. بلک بری بعد از این گوشی از مدل بعدی تحت عنوان استورم 2 رونمایی کرد که دیگر در آن خبری از کلیدهای فیزیکی نبود اما شرکت کوشش کرد آن حس و حال کلیک خوردن را به هر صورت که بود در گوشی نگه دارد. این طراحی و نوآوری هم مورد استقبال کاربران قرار نگرفت، در نتیجه بلک بری مجبور شد محصول دیگری را راهی بازار کند.

چند سال بعد، بلک بری کوشش کرد یک روش دیگر را در طراحی محصولاتش در پیش بگیرد. از این رو سری Bold Touch راهی بازار شدند که اگرچه از صفحه کلید فیزیکی بهره می بردند اما نمایشگر آن ها هم از فرمان های لمسی پشتیبانی می کرد. این گوشی ها مبتنی بر سیستم عامل بلک بری 7 بودند اما باز هم مسائل قبلی تا حدودی پابرجا بودند. از لحاظ کیفیت هم نمایشگر 2٬8 اینچی این گوشی قادر نبود با برترین های سال 2011 رقابت کند. بلک بری در آن سال ها از چند مدل دیگر تحت عنوان Curve و Torch هم رونمایی کرد اما هیچ یک از آن ها شرکت را به موفقیتی که انتظارش را می کشید نرساندند.

بعد از اینکه کار بلک بری با نسخه هفتم این سیستم عامل به بن بست رسید، شرکت آمریکایی کوشش کرد تا روی سیستم عامل تبلت هایش تمرکز کند. این تبلت ها منحصرا برای دریافت بازخوردهای لمسی طراحی شده بودند و انتظار می رفت در این زمینه عملکرد بسیار خوبی هم داشته باشند. سیستم عامل شرکت مبتنی بر سیستم عامل QNX بود که نخستین بار شرکت کانادایی QNX Software Systems آن را طراحی کرد اما بعدها بلک بری امتیاز آن را خرید. در سال 2010 برای اولین بار شاهد استفاده از این سیستم عامل در تبلت Playbook بلک بری بودیم.

جز یک مدل 3G در سال 2011 و یک مدل 4G در سال 2012، بلک بری هیچ تبلت دیگری از این سری رونمایی نکرد اما سیستم عامل تبلت های این شرکت به کار خود ادامه داد. البته نمی توانیم بگوییم با قدرت اما هرچه که بود بعدها هم شاهد حضور آن بودیم. برای مثال بلک بری 10 که پیش تر هم به نام آن اشاره کردیم، سیستم عاملی مبتنی بر QNX بود که نخستین بار در گوشی Z10 مورد استفاده نهاده شد. این سیستم عامل نسخه بهبودیافته آن چیزی بود که در تبلت ها بکار گرفته شد.

درباره QNX: این سیستم عامل بسیار شبیه به یونیکس بی درنگ است که بیشتر در زمینه هایی نظیر کنترل صنعتی، اجزای الکترومکانیکی اتوماسیون، ابزارآلات پزشکی، سیستم های دفاعی، نیروگاه های هسته ای و خودروها نیز مورد استفاده قرار می گیرد. ماهیت لحظه ای بودن این سیستم عامل باعث شد شرکت هایی نظیر فورد از آن برای سیستم هایی نظیر کروز کنترل، ABS و … ماشین های خود استفاده نمایند.

در کنار بلک بری Z10 اما از یک گوشی دیگر تحت عنوان بلک بری Q10 نیز رونمایی شد. یک گوشی میان رده که شرکت از آن به عنوان یک پشتیبان استفاده کرد تا اگر Z10 با نمایشگر تمام لمسی خود نتوانست در بازار موفقیتی کسب کند، این گوشی با همان صفحه کلید فیزیکی معروف بتواند این کار را انجام دهد. چند ماه بعد هم یک مدل مقرون به صرفه قیمت تر تحت عنوان بلک بری Q5 راهی بازار شد.

برترین و قدرتمندترین گوشی از این سری، بلک بری Z30 بود که در سال 2013 رونمایی و راهی بازار شد. این گوشی از نمایشگر 5.0 اینچی با پنلی از جنس AMOLED بهره می برد که در مقایسه با Z10 از تراشه سریع تر و قدرتمندتر اسنپدراگون S4 پرو، باتری بزرگ تر و یک سری بهبودی های دیگر برخوردار بود.

اما می رسیم به گوشی بلک بری پاسپورت، یکی از عجیب ترین گوشی هایی که بلک بری در تمام طول فعالیت خود در زمینه فراوری گوشی های هوشمند طراحی و روانه بازار کرد. این گوشی طراحی بسیار جالب و در عین حال عجیبی داشت. نسبت تصویر این نمایشگر 1:1 بود. این مقدار را مقایسه کنید با 19:9 یا 20:9 در نمایشگرهای امروزی تا متوجه شوید بلک بری پاسپورت چه محصول عجیبی بود. این گوشی که حدودا 90.3 میلی متر عرض و 9.3 میلی متر ضخامت داشت به شکل عجیب و غریبی بزرگ و بددست بود. مورد منفی دیگر را باید نمایشگر 4.5 اینچی آن به حساب بیاوریم که آنقدرها هم بزرگ به نظر نمی رسید. روی نمایشگر این گوشی از گلکسی S5 هم فضای کمتری برای کار وجود داشت.

اگرچه بلک بری برای این گوشی از صفحه کلید فیزیکی QWERTY معروف خود استفاده کرد اما گوشی آنقدر عریض بود که حتی با دو دست هم می شد به راحتی با آن کار کرد. از طرفی گوشی یک جورهایی کوچک هم بود. مثلا صفحه کلید آن از 26 حرف بهره می برد که شامل اسپیس بار، اینتر و دلیت می شد اما خبری از اعداد نبود و کاربر برای تایپ عدد مجبور بود از صفحه لمسی یاری بگیرد. آنچه که تجربه تایپ کردن روی بلک بری پاسپورت را به فرایندی فوق العاده لذت بخش تبدیل کرد، سیستم حدس کلمات بسیار قدرتمندی بود که شرکت برای آن در نظر گرفت که از تکنیک بسیار جالبی هم استفاده می کرد.

صفحه کلید فیزیکی بکار رفته در این گوشی به لمس هم حساس بود. یعنی می شد از آن به عنوان یک تاچ پد برای حرکت دادن نشان گر متن هم استفاده کرد. برای استفاده از کلمه پیشنهادی هم کافی بود درست در زیر همان کلمه، روی صفحه کلید به سمت بالا سوایپ می کردید تا آن را انتخاب کند.

بلک بری پاسپورت از طراحی واقعا منحصر بفردی بهره می برد. صفحه کلید آنقدری بزرگ بود که کاربر را مجاب می کرد حتما با دو دست از گوشی استفاده کند. در واقع این گوشی بیشتر شبیه به یک تبلت کوچک بود تا گوشی بزرگ. اما علی رغم تمام این موارد و حتی تکنیک های هوشمندانه ای که شرکت در نظر گرفت تا بلک بری پاسپورت تجربه ای کم نظیر در زمینه تایپ برای کاربران رقم بزند، این گوشی اصلا مورد استقبال کاربران قرار نگرفت و نمی توانیم هم بگوییم به آن کم لطفی شد.

می رسیم به مدل های دیگر و اول هم با بلک بری پریو (Priv) شروع می کنیم. اولین گوشی بلک بری با سیستم عامل اندروید و اولین محصولی که شرکت کوشش کرد از طریق آن، ماجراجویی نو خود را شروع کند. دو مدل بعد از این گوشی که به ترتیب با نام های DTEK50 و DTEK60 در دسترس نهاده شدند در نتیجه همکاری بلک بری با TCL ساخته شدند اما برای مدل های بعدی، TCL فرایند ساخت را برعهده گرفت و صفر تا صد کار را خودش پیش برد (در واقع باید DTEK60 را یک مدل بهبود یافته TCL آلکاتل Idol 4S بدانیم).

بر می گردیم به بلک بری پریو. این گوشی هر کمبودی که پاسپورت داشت را جبران کرد. برای مثال نمایشگری 5.4 اینچی از نوع AMOLED داشت، نسبت تصویر در آن به 16:9 می رسید و صفحه کلید کوچک و معقولی هم به صورت فیزیکی در زیر نمایشگر آن دیده می شد که به صورت کشویی باز و بسته می شد. این گوشی که 77.2 میلی متر ضخامت داشت خیلی باریک نبود اما می شد با یک دست با آن کار کرد و آن را نگه داشت.

اگرچه سیستم عامل بلک بری 10 در پاسپورت از اپلیکیشن های اندرویدی هم پشتیبانی می کرد اما این قابلیت هیچوقت به آن صورتی که کاربران انتظار داشتند کار نکرد چرا که برای دانلود اپلیکیشن ها به یک فروشگاه شخص ثالث نظیر آمازون احتیاج بود. البته پریو با بهره مندی از اندروید 5.1 به صورت کامل به گوگل پلی دسترسی داشت و کاربران آن می توانستند بدون هیچ مسئله ای، به صورت مستقیم از فروشگاه خود گوگل به دانلود یا خرید نرم افزارهای مورد احتیاج خود اقدام نمایند. بعلاوه پشتیبانی از سرویس ها و خدمات امنیتی بلک بری هم در این گوشی دیده می شد اما این قابلیت ها هیچگاه نتوانستند به آن میزان که بلک بری به صورت مستقل کار می کرد جلب توجه نمایند.

اندرویدی هم که در بلک بری پریو به عنوان سیستم عامل پیش فرض قرار داده شده بود تقریبا تجربه ای مشابه اندروید استوک را ارائه می داد. البته بلک بری کوشش کرد تا یک سری از برترین ویژگی ها نظیر بلک بری هاب از سیستم عامل اختصاصی خود را در آن قرار دهد اما باز هم چیزی تغییر نکرد. تمام کارهای مربوط به برقراری تماس، ارسال پیغام و مواردی از این دست درون هاب قرار داشت اما چون بعد از مدتی اپلیکیشن های پیغام رسان نظیر واتساپ روی کار آمدند، هاب دیگر قدرت و ضرورت خود را از دست داد.

زمانی کاربران زیادی در پیغام رسان بلک بری حضور داشتند اما چون این پیغام رسان منحصرا برای گوشی های بلک بری طراحی شده بود و از طرفی این گوشی ها سهم بسیار کمی از بازار را به خود اختصاص داده بودند، به همین دلیل این پیغام رسان خاطره انگیز هم از یادها رفت. در سال 2013 البته این پیغام رسان برای اندروید و iOS هم عرضه شد تا برای اولین بار روی سخت افزاری غیر از سخت افزار بلک بری امکان استفاده از آن فراهم باشد. البته دیگر خیلی دیر شده بود چرا که کسی از آن استفاده نمی کرد و در واقع باید آن را کوششی نافرجام از سوی بلک بری بدانیم.

در سال 2020 اما راه بلک بری و TCL از یکدیگر جدا شد. این خاتمهی بود بر دوران گوشی های بلک بری. البته به نظر می رسد فعلا اینطور است. در حال حاضر یک شرکت تحت عنوان Onward Mobility قول داده گوشی های بلک بری را از نو فراوری و روانه بازار کند. آن هم با صفحه کلید فیزیکی. اما تا به امروز اقدام خاصی را از سوی این شرکت شاهد نبودیم. حتی قرار بود یک محصول تا خاتمه سال 2021 رسما رونمایی گردد که این اتفاق هم رخ نداد تا بلک بری بار دیگر در سراشیبی قرار بگیرد.

در حال حاضر تنها کاری که می توان انجام داد این است که خاطرات مان با گوشی های بلک بری را مرور کنیم. محصولاتی عالی و منحصر بفرد که برای معروف شدن، بیش از حد عجیب بودند. البته در ابتدای متن گفتیم گوشی های بلک بری از کار افتاده اند؛ مدل های مجهز به اندروید همچنان به کار خود ادامه می دهد اما بعید به نظر می رسد در اطراف تان کسی باشد که از چنین گوشی استفاده کند.

منبع: GSMArena

منبع: دیجیکالا مگ

به "خداحافظ بلک بری؛ وداع با برترین صفحه کلیدهای فیزیکی" امتیاز دهید

امتیاز دهید:

دیدگاه های مرتبط با "خداحافظ بلک بری؛ وداع با برترین صفحه کلیدهای فیزیکی"

* نظرتان را در مورد این مقاله با ما درمیان بگذارید